Ὁμιλία τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά τήν ἐπί τῇ ὑποδοχῇ Αὐτοῦ Δοξολογίαν εἰς τήν Ἱ. Μονήν Ἁγ. Παύλου (22/08/2008).

Ἱερώτατοι ἅγιοι Ἀδελφοί,

Ὁσιολογιώτατε ἅγιε Καθηγούμενε κ. Παρθένιε, Ὁσιώτατοι Ἱερομόναχοι καί Μοναχοί τῆς σεβασμίας Πατριαρχικῆς ἡμῶν καί Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Παύλου, τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά καί ἐπιπόθητα, «χάρις» ὑμῖν, «ἔλεος, εἰρήνη ἀπό Θεοῦ Πατρός ἡμῶν καί Χριστοῦ Ἰησοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν» (Α’ Τιμ. α΄ 2).

Μέ πολύν ὄντως πόθον ἐξεκινήσαμεν προχθές ἀπό τήν ἐν Φαναρίῳ μαρτυρικήν καθέδραν τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, διά νά ἔλθωμεν εἰς τόν Ἱερόν Τόπον σας χάριν τῶν ἑορτασμῶν τῆς πεντακοσιοστῆς ἐπετείου ἀπό τῆς ὁσιακῆς κοιμήσεως τοῦ ἐν Ἁγίοις προκατόχου ἡμῶν Νήφωνος, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Διονυσιάτου, καί εἰς τό πρόγραμμα τῆς ἐπισκέψεως εἴχομεν τήν ἐπιθυμίαν νά περιληφθῇ ὁπωσδήποτε καί ἡ περίπυστος Μονή σας. Ὄχι μόνον διότι γειτνιάζει πρός τήν ἑορτάζουσαν Ἱεράν Μονήν Διονυσίου, οὔτε μόνον διότι ἐφέτος συμπληροῦνται ἐννεακόσια ἔτη ἀπό τῆς ὀνομασίας της μέ τό ὄνομα τοῦ Κτήτορος Ἁγίου Παύλου τοῦ Ξηροποταμινοῦ, ἀλλά καί διότι ἠθέλομεν διακαῶς νά ἴδωμεν καί πάλιν ἐκ τοῦ πλησίον τά προσφιλῆ ἡμῖν πρόσωπά σας, νά συμπροσευχηθῶμεν καί νά λάβωμεν ἀμοιβαίως πνευματικήν ἐνίσχυσιν. Ἰδού, λοιπόν, εἰς ἡμέρας ἁγίας, ἐν μέσῳ ὑμῶν ὁ Πατριάρχης καί Ἐπίσκοπός σας, κομιστής πρός ἕνα ἕκαστον ἐξ ὑμῶν τῆς ἀγάπης, τῆς στοργῆς καί τῆς εὐλογίας, τόσον τῆς ἰδικῆς του, ὅσον καί τῆς πάντοτε ἐν δοκιμασίᾳ πολυσεβάστου Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

Ἔχομεν, ἅγιε Καθηγούμενε καί ἀγαπητοί ἀδελφοί, ζωηράν τήν αἴσθησιν ὅτι μᾶς περιβάλλει πλουσία ἡ χάρις τοῦ Κτήτορος Ἁγίου Παύλου καί τῶν λοιπῶν προστατῶν τῆς Μονῆς. Ὅτι ὁμοῦ μετά τοῦ ἐν τῷ Ναῷ ὑπαντηθέντος Κυρίου μας, περικλείει καί ἡμᾶς φιλοστόργως εἰς τήν τιμίαν ἀγκάλην του ὁ πρεσβύτης Συμεών, ἡ δέ σώφρων Ἄννα ἱεροπρεπῶς ἀνθομολογεῖται ὑποφητεύουσα ὅτι, ὄντως ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ ἐλθόντος Πατριάρχου, ἀφίκετο εἰς τήν Μονήν καί τήν Ἀδελφότητα τό πλήρωμα τῆς μητρικῆς στοργῆς καί ἀγάπης τῆς κοινῆς πάντων ἡμῶν καί πανσεβάστου Μητρός καί Τιθηνοῦ Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας. Ἔχομεν ἐπίσης τήν αἴσθησιν ὅτι ἡ Κωνσταντινουπολῖτις Παναγία τοῦ Μυρελαίου, ἡ μυροβλύτις ἐφέστιος εἰκών σας, ἐξέχυσεν ἤδη εἰς τάς καρδίας μας ὅλον τό μῦρον τῆς παραμυθίας Της, ὅλην τήν εὐωδίαν τῆς ἀκενώτου συμπαθείας Της, καί ὅλον τό ἄρωμα τῆς πολλῆς καί ἀμέτρου κηδεμονίας Της. Ἀκόμη, τά Τίμια Δῶρα τῶν Μάγων πρός τόν ἐνανθρωπήσαντα Μονογενῆ Υἱόν καί Λόγον τοῦ Θεοῦ μᾶς χαρίζουν πολλήν ἀπό ἐκείνην τήν ἀθῴαν χαράν, τήν ὁποίαν ᾐσθάνθη ἀποδεχόμενος ταῦτα ὁ νηπιάσας τῇ σαρκί δι᾿ ἡμᾶς Παλαιός τῶν Ἡμερῶν, πρός στηριγμόν μας διά τήν ἄρσιν τοῦ καθ᾿ ἡμέραν σταυροῦ. Δόξα τῷ Θεῷ πάντων τούτων ἕνεκεν!

Ἀλλά τήν χαράν ἡμῶν αὐξάνει, ἀγαπητοί, ἡ γνῶσις ὅτι καί ἐν τῷ Σεμνείῳ τούτῳ οὐδέποτε ἔλειψαν ἕως τῆς σήμερον οἱ γνήσιοι πύκται τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος, «οἱ τόν μονότροπον τοῦ μονήρους βίου δρόμον εὐστόχως καί κατά θεῖον σκοπόν ἐξασκούμενοί τε καί ἐξανύοντες, καθαρότητί τε νοῦ καί ψυχῆς καί σώματος ἐπιτηδείους ἑαυτούς πρός ἔλλαμψίν τε καί φωτισμόν τόν παρά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εὐτρεπίζοντες» (Τυπικόν Ἁγίου Ἀθανασίου Ἀθωνίτου), καθιστάμενοι ὑποδείγματα τῆς κατά Θεόν πολιτείας. Τοῦτο ἄλλωστε εἶναι, ὡς γνωστόν, καί τό κύριον ἔργον τοῦ Μοναχισμοῦ. Ὁ καθ᾿ ἡμᾶς Μοναχισμός δέν χαρακτηρίζεται ἀπό ἐξωστρέφειαν καί «ἀκτιβισμόν». Δέν ἔχει ἀνάγκην τῆς ἀκαταπαύστου ἀγχώδους δραστηριότητος ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχός -ἔστω καί εἰς τόν τομέα τῆς κοινωνικῆς εὐποιΐας!- διά νά καταξιώσῃ τήν ἀγαμίαν καί ἀφιέρωσίν του. Δέν αἰσθάνεται ὅτι ἔχει κάποιο ἐσωτερικόν κενόν, τό ὁποῖον ἔχει ἀνάγκην νά καλύψῃ μέ ἀδιακόπους ἐξωτερικάς ἐνασχολήσεις. Ἐρηρεισμένως ἀσαλεύτως ἐπί τήν πέτραν τοῦ εὐσεβοῦς δόγματος, ἐπί τόν βράχον τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί τῆς Ἀποστολικοπατερικῆς Παραδόσεως, ἀσχολεῖται κυρίως μέ τήν ἐσωτερικήν ἐργασίαν∙ τό «ἔνδον σκάπτειν»∙ τήν τήρησιν τοῦ νοός∙ τήν φυλακήν τῶν αἰσθήσεων∙ τήν κάθαρσιν τοῦ «παλαιοῦ ἀνθρώπου»∙ τήν μεταμόρφωσιν τῶν παθῶν∙ τήν καρδιακήν προσευχήν∙ τήν ἀναζήτησιν τοῦ θαβωρείου φωτός∙ τήν νοεράν θεωρίαν! Ταῦτα πάντα ὄχι μόνον τοῦ χαρίζουν πληρότητα καί ἰσορροπίαν καί ὑγιείαν, ἀλλά καί δέν τοῦ ἐπιτρέπουν νά περισπᾶται εἰς δευτερεύοντα, οὔτε νά γίνεται ἀκαιροεπόπτης ἀλλοτρίων ἔργων καί εὐθυνῶν ἤ κατ᾿ ἐπάγγελμα κριτής τῶν πάντων.

Φρυκτωρῶν ἐπί τῆς σκοπιᾶς τῆς καρδίας του καί τρεφόμενος διά τῶν ἁγίων, φρικτῶν καί ζωοποιῶν τοῦ Χριστοῦ Μυστηρίων, ἐν ὑποταγῇ πίστεως πρός τήν θεοκατάστατον ἱεραρχικήν δομήν τῆς Ἐκκλησίας, ἔχει τεταμένον πάντοτε τό οὖς εἰς τούς μυστικούς ψιθυρισμούς τοῦ Παρακλήτου καί εἰς τάς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ, λέγων: «Λάλει, Κύριε»! (Α’ Βασ. κβ΄, 12) «Λάλει, ὅτι ὁ δοῦλος Σου ἀκούει»! (Α’ Βασ. γ΄, 9-10). Καί εἶναι ἕτοιμος νά ἀνταποκριθῇ θυσιαστικῶς μέ ὑπερβολήν ἀγάπης. Αὐτός εἶναι ὁ δρόμος τῶν Ἁγίων, αὐτή εἶναι ἡ μακαρία ὁδός ὅλων τῶν Ἁγιορειτῶν Ἁγίων, τῶν ὁποίων αἱ εὐχαί εἴθε νά συνοδεύουν πάντας ἡμᾶς καί τό παράδειγμά των νά κεντρίζῃ τήν φιλοτιμίαν ἡμῶν πρός μίμησιν.

Μή ἐπιθυμοῦντες νά σᾶς καταπονήσωμεν διά περισσοτέρων, εὐχαριστοῦμεν ἀπό καρδίας διά τήν θερμήν ὑποδοχήν καί διά τούς λόγους σεβασμοῦ καί ἀγάπης, τούς ὁποίους ἀπηυθύνατε ἡμῖν, ἅγιε Καθηγούμενε, καί ἀπονέμομεν εἰς τήν ὑμετέραν Ὁσιότητα καί πάντας τούς σύν αὐτῇ ἀδελφούς ὁλόθυμον τήν Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐλογίαν καί πατρικήν εὐχήν. Μή μᾶς λησμονῆτε, παρακαλοῦμεν, εἰς τάς προσευχάς σας.

«Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μετά τοῦ πνεύματος ὑμῶν, ἀδελφοί∙ ἀμήν»! (Γαλ. ς΄, 18 ).